Blog là gì - định nghĩa về blog

Bài viết này dựa trên bài viết gốc bằng tiếng Anh của tác giả: Daniel Scocco

Bây giờ đã là năm 2008, chúng ta có còn cần tự hỏi mình blog là gì nữa không? Daniel cho là có vì 2 lý do sau đây. Thứ nhất, tất cả chúng ta vẫn còn những khái niệm sai lệch về việc viết blog. Mỗi tuần Daniel nhận được ít nhất là một email hỏi anh rằng tôi có tin tưởng vào tương lai của blog. Câu trả lời thường xuyên của anh là "đến khi nào còn internet thì khi đó còn blog". Daniel sẽ giải thích cho bạn hiểu tại sao anh ta lại nói thế.

Vẫn có hàng ngàn bài viết được xuất bản mối tuần dù nhiều người cho rằng blog nay đã lỗi thời và tương lai của internet là micro blog, digg, lifestream hay một thứ gì đó khác. Riêng với Daniel, anh vẫn không đồng ý với bất kỳ dự đoán nào đưa ra ở trên.

Microblog là 1 dạng blog siêu ngắn. Một bài viết chỉ thường khoảng 144 ký tự trở lại, giống như blast trong Yahoo! 360 vậy.  Một trang cung cấp micro blog nổi tiếng hiện tại là Twitter (xuất hiện lần đầu vào tháng 7 năm 2006).

Digg là 1 dạng dịch vụ gần giống với microblog. Digg dùng trong mục đích chia sẻ thông tin và tài nguyên từ internet. Các bài viết và liên kết được đăng lên digg hằng ngày và sau đó được bình chọn và phản hồi dựa trên tinh thần dân chủ. Những bài được bình chọn nhiều nhất sẽ được đưa lên trang nhất và được nhiều người biết tới. Một trang kiểu digg (digg-like) đang phát triển mạnh ở Việt Nam là VietKicks. Bạn cũng có thể tìm hiểu về VietKicks qua một bài viết khác của tôi.

Lifestream hay còn gọi là LifeCasting là một dạng truyền hình trực tuyến ơới nội dung xoay quanh cuộc sống cá nhân của tác giả. Các video này thường được thu lại bằng các thiết bị gắn theo người (Wearable techonology)

Lý do thứ hai khiến anh Daniel muốn định nghĩa lại thế nào là 1 cái blog của năm 2008 là vì blog đang là một hiện tượng xã hội. Mà hiện tượng xã hội thì không ngừng biến chuyển. Trước đây cũng đã có rất nhiều người có những định nghĩa tương đối đúng đắn về blog. Nhưng theo thời gian, những định nghĩa của 2 năm trở về trước nay không còn đúng nữa.

Blog không nhất thiết phải mang tính cá nhân

Khái niệm sai lệch lớn nhất về blog có lẽ đến từ những người viết blog với nội dung của riêng họ, cụ thể hơn là những người viết duy nhất một loại nội dung: nội dung cá nhân. Nói cách khác, những người này cho rằng blog là nhật ký trực tuyến nơi mọi người chia sẻ ý kiến, kể chuyện, than vãn về các sự kiện của riêng họ. Điều này rất thường gặp ở các blogger Việt Nam.

Hoàn toàn sai!

Đó chỉ là một trong vô vàn những thứ bạn có làm với một cái blog

Ngày nay, blog có thể được dùng trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Các công ty có thể dùng blog để thăm dò và phản hồi ý kiến của khách hàng hay những nhà đầu tư. Các tờ báo có thể gắn blog vào trang chủ của họ để tạo ra một kênh giao tiếp mối với các tác giả. Các cá nhân có thể tạo blog để chia sẻ cùng thế giới những kinh nghiệm và hiểu biết của họ về một chủ đề nào đó,...

Phân chia nội dung

Nếu bạn phân chia các loại nội dung từ website, bạn sẽ dễ dàng nắm bắt được các định nghĩa hơn. Giả sử một người muốn tạo một trang Hỏi đáp trực tuyến. Anh ta có thể dùng nhiều kiểu website để làm điều đó.

Anh ta có thể tạo một diễn đàn. Trong đó mỗi chủ để có thể là một câu trả lời cho một câu hỏi nào đó. Anh ta cũng có thể tạo một trang HTML tĩnh chứa tất cả các câu hỏi và câu trả lời trong đó. Hoặc anh ta cũng có thể tạo 1 trang wiki để người sử dụng có thể chỉnh sửa các câu hỏi và câu trả lời cho chính xác hơn. Và cuối cùng, anh ta cũng có thể tạo 1 blog trong đó mỗi bài viết là một câu hỏi và lời đáp. Như vậy là có ít nhất 4 cách để tạo 1 trang Hỏi đáp trực tuyến.

Bạn có thể thấy, nội dung không liên quan đến loại website. Bảng dưới đây minh hoạ điều đó

Website

HTML tĩnh

Hỏi đáp trực tuyến

Bài hướng dẫn

Cung cấp thông tin

Hình ảnh vui nhộn

...

Diễn đàn

Hỏi đáp trực tuyến

Bài hướng dẫn

Hỗ trợ khách hàng

Hình ảnh vui nhộn

...

Wiki

Hỏi đáp trực tuyến

Bài hướng dẫn

Hỗ trợ khách hàng

Hướng dẫn chi tiết

...

Blog

Hỏi đáp trực tuyến

Bài hướng dẫn

Tin tức thời sự

Hình ảnh vui nhộn

...

Rõ ràng, mỗi loại website đều có ưu thế hơn những loại khác ở một vài mục đích cụ thể. Chẳng hạn, một diễn đàn sẽ thích hợp hơn trong mục đích hỗ trợ khách hàng.

Vậy blog là gì?

Blog đơn giản là 1 dạng website, giống như diễn đàn hay trang mạng xã hội. Nó chỉ phân biệt với các loại website khác dựa trên khía cạnh kỹ thuật và các chức năng riêng chứ hoàn toàn không dựa trên nội dung trên đó.

Các tính năng làm blog trở nên khác biệt so với các dạng website khác gồm:

nội dung được trình bày theo một trình từ thời gian

nội dung tươờng xuyên cập nhật

người xem có khác năng viết bài phản hồi (comment)

các blogger có thể tương tác thông qua các dạng backlink (chưa phổ biến lắm ở Việt Nam)

nội dung được phân phối thông qua định dạng RSS (các diễn đàn cũng phân phối thông tin thông qua RSS nhưng vẫn không phải là blog).

Một trang web với các đặc tính trên được xem như 1 blog. Đây chỉ là định nghĩa theo hiểu biết của Daniel. Bạn có thể đồng tính hoặc không, vì thế hãy thoải mái đóng góp cho bài viết này thêm phong phú bằng cách viết comment góp ý.

Như đã nói, blog là một hiện tượng xã hội không ngừng biến hoá. Và bản thân internet cũng thay đổi với tốc độ chóng mặt. Vì thế việc đặt ra 1 định nghĩ đúng đắn về blog quả là không tưởng.

Bạn có thể ghé qua xem bài viết gốc của Daniel Scoccovà tham gia cuộc thi tìm định nghĩa hay nhất về blog để dành được giải thưởng là 1 eBook "Killer Domains" hay ít nhất là định nghĩa của bạn sẽ xuất hiện trên website của anh ta.