Tiệc Hồng Môn

Trong lịch sử cổ đại Trung Quốc thường xảy ra tan hợp liền hồi, tranh quyền chinh phạt nhau, có nhiều truyện quân sự lấy yếu thắng mạnh, lấy trí thắng dũng.

Năm 221 trước công nguyên, triều đại phong kiến thống thất đầu tiên trong lic̣h sử Trung Quốc nhà Tần được thành lập. Do kẻ thống trị nhà Tần làm trái đạo lý, tàn khốc bóc lột nhân dân, làm cho nhân dân không được sống yên ổn, các cuộc khởi nghĩa nhân dân không ngừng bùng nổ. Trong nhiều cuộc khởi nghĩa, có hai đội quân khởi nghĩa hanh chóng lớn mạnh, một cánh do đại tướng Sở Địa Hạng Vũ dẫn dắt, tủ lĩnh quân khác là một ten quan lại cấp thấp của nước Tần Lưu Bang.

Tính cách của Hạng Vũ kiêu ngạo, độc đoán, nhưng anh dũng thiện chiến, uy danh lẫy lừng; tính cách Lưu Bang điêu trá, nhưng giỏi về dùng người. Trong chiến tranh chống Tần, Hạng Vũ và Lưu Bang kết nối liên minh, hỗ trợ nhau, thế lực cả hai ngày càng lớn mạnh. Hạng Vũ và Lưu Bang hẹn nhau, ai tấn công vào kinh đô nhà Tần Hàm Dương trước, người đó sẽ làm vua.

Năm 207 trước công nguyên, Hạng Vũ ở Cự Lục đánh bại quân chủ lực của Tần, nhưng lúc này, Lưu Bang đã dẫn quân tiến vào kinh đô nhà Tần Hàm Dương. Lưu Bang nghe lời khuyên của mưu sĩ, đóng quân ở Bá Thượng gần Hàm Dương, không vào Hàm Dương. Ông niêm phong cung điện, kho bạc nhà Tần, và xoa dịu lòng dân. Người dân thấy Lưu Bang khoan dung, kỷ luật quân đội nghiêm minh, hết sức vui mừng, đều mong muốn Lưu Bang làm vua.

Hạng Vũ được biết Lưu Bang đã tấn công vào Hàm Dương trước mình, hết sức phẫn nộ, dẫn 400 nghìn quân đóng ở Hồng Môn (phía đông Lâm Đồng Thiểm Tây hiện nay), chuẩn bị đánh chiến Hàm Dương. Quân sư của Hạng Vũ Phạm Tăng khuyên Hạng Vũ tiêu diệt ngay Lưu Bang, ông nói: “trước kia Lưu Bang là người tham tài hiếu sắc, hiện nay ông ta vào Hàm Dương, không lấy xu nào, mỹ nữ cũng không lấy, chứng tỏ có âm mưu lớn, chúng ta phải giết ông trước khi ông chưa phát triển lên.”

Tin truyền đến Lưu Bang, mưu sĩ Trương Lương cho rằng, hiện nay Lưu Bang chỉ có 100 nghìn quân, thế lực quá yếu, không thể giao chiến chính diện với Hạng Vũ.Trương Lương mời bạn thân, chú Hạng Vũ Hạng Bá đến nói giúp. Sau đó, Lưu Bang dẫn Trương Lương và đại tướng Phàn Khoái đến Hồng Môn, nói với Hạng Vũ, mình chỉ là trông coi Hàm Dương, đợi Hạng Vũ đến làm vua. Hạng Vũ tin Lưu Bang, mở tiệc chiêu đãi. Phạm Tăng ngồi ở bên cạnh Hạng Vũ, mấy lần ra hiệu cho Hạng Vũ giết Lưu Bang, nhưng Hạng Vũ giả vờ không nhìn thấy. Phạm Tăng cho đại tướng Hạng Trang vào múa kiếm làm vui, muốn lấy cớ giết hại Lưu Bang. Chú của Hạng Vũ Hạng Bá cũng rút kiếm ra múa, dùng cơ thể che chở cho Lưu Bang, Hạng Trang không có cơ hội ra tay. Trương Lương thấy tình hình khẩn cấp, vội ra ngoài kêu đại tướng của Lưu Bang Phàn Khoái. Phán Khoái lập tức cầm cái mộc và kiếm, đi thẳng vào lều bạt, chỉ trích Hạng Vũ: “Lưu Bang tấn công chiếm được Hà.