Tại sao giấy vệ sinh luôn có màu trắng?

Có một sự thật thú vị không phải ai cũng biết, đó là giấy vệ sinh được sử dụng từ khoảng thế kỷ thứ 6 (tại Trung Quốc) tuy nhiên nó lại không được sử dụng phổ biến tại Mỹ cho tới tận đầu thế kỷ 20. Trước đó, những người Mỹ thường sử dụng lá cây gai dầu hoặc len để làm sạch sau khi đi vệ sinh, còn những người nghèo hơn sử dụng lá cây, cỏ, giẻ lau hay dùng nước để làm sạch.

Một sự thật thú vị khác đó là sau khi bắt đầu biết sử dụng giấy vệ sinh, những người Mỹ thích sử dụng các loại giấy vệ sinh có màu sắc như xanh, hồng hay nâu hơn là loại màu trắng mà chúng ta thấy ngày nay. Cho đến năm 1970, giấy vệ sinh màu trở nên ít dần và không mấy ai còn sử dụng chúng. Vậy tại sao chúng ta chỉ sử dụng giấy vệ sinh màu trắng? Trong khi nếu sử dụng các loại màu sắc tối hơn như nâu hoặc đen có thể đem lại cảm giác sạch sẽ hơn (sau khi lau chùi).

Có nhiều lời giải thích khác nhau, một trong số đó cho rằng giấy vệ sinh có màu trắng vì cùng lý do với việc nhà vệ sinh thường có màu trắng, nó đem lại cảm giác sạch sẽ hơn. Theo những đánh giá của các công ty sản xuất thiết bị vệ sinh, họ phát hiện ra rằng người sử dụng thích những đồ vật màu trắng trong phòng vệ sinh của mình hơn là các màu sắc khác. Và giấy vệ sinh cũng vậy, người sử dụng thích những cuộn giấy vệ sinh màu trắng hơn. Do đó các hãng sản xuất cũng quyết định loại bỏ các màu sắc khác và chỉ sử dụng màu trắng.

Bên cạnh nguyên nhân chủ quan do sở thích người tiêu dùng, còn có một nguyên nhân khách quan khác mang tính khoa học hơn. Đó là do quá trình tẩy trắng giấy vệ sinh ngoài việc đem lại màu sắc còn giúp làm mềm giấy. Do quá trình tẩy trắng có thể loại bỏ lignin, một chất polymer trong gỗ có chức năng như một chất keo để giữ các sợi lại với nhau và giúp cây cứng hơn. (Nếu không có lignin, một cây gỗ chỉ có thể cao khoảng 1,8m và sau đó nó sẽ đổ xuống như một sợi mì lớn).

Ngoài việc làm mềm giấy, loại bỏ lignin cũng giúp giấy dai hơn. Chẳng hạn nếu bạn nhìn thấy một tờ báo cũ, bạn có thể thấy rằng tờ báo bắt đầu ngả vàng, màu vàng ố này là do tờ báo có lignin.

Các loại giấy có màu sắc trước đây là do các nhà sản xuất sử dụng thêm thuốc nhuộm. Do đó nếu chỉ sử dụng giấy màu trắng, các nhà sản xuất có thể cắt giảm thêm một bước trong quy trình sản xuất. Không những thế nó còn giúp làm giảm tác hại tới môi trường, và làm giảm những ảnh hưởng với người sử dụng như kích ứng da hay dị ứng v.v...

Tất nhiên, những điều như tác động môi trường hay rủi ro với sức khỏe người dùng chưa bao giờ ngăn cản các nhà kinh doanh tẩy trắng giấy vệ sinh, hay thêm các chất hóa học khác để tăng độ mềm, dai của giấy, thậm chí nếu dùng thuốc nhuộm màu mà làm tăng doanh số giấy thì các công ty cũng sẽ sử dụng.

Tuy nhiên do sở thích của người dùng vẫn thích giấy vệ sinh màu trắng hơn, do đó các nhà sản xuất không có lý do gì để tăng thêm chi phí cho việc nhuộm màu. Không những đáp ứng thị hiếu của khách hàng mà còn giúp làm giảm bớt chi phí sản xuất. Có lẽ đây chính là lý do chính khiến các loại giấy vệ sinh có màu sắc không còn thấy trong các gia đình hiện nay.