Cục Quản lý đăng ký kinh doanh vừa có báo cáo về tình hình đăng ký doanh nghiệp trong 4 tháng đầu năm 2020, cho thấy hoạt động sản xuất kinh doanh bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19. Có 41.755 doanh nghiệp rút khỏi thị trường, cao hơn 11% so với doanh nghiệp đăng ký thành lập mới.
Cụ thể, trong tháng 4/2020, số doanh nghiệp thành lập mới là 7.885 doanh nghiệp với số vốn đăng ký là 93.854 tỷ đồng, giảm 46,9% về số doanh nghiệp và giảm 43,8% về số vốn so với cùng kỳ năm 2019.
“Từ 1-22/4, cả nước thực hiện giãn cách xã hội nên số lượng doanh nghiệp thành lập mới có sự sụt giảm mạnh”, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh lưu ý thêm.
Tương tự, số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 4/2020 là 72.020 người, giảm 45,2% so với cùng kỳ năm 2019 (so sánh tháng 4/2019 với tháng 4/2018, mức tăng là 23,2%).
Tuy nhiên bên cạnh đó, số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong tháng 4/2020 là 3.810 doanh nghiệp, tăng 40,4% so với cùng kỳ năm ngoái (tỷ lệ này trong tháng 4/2019 giảm 17,3% so với tháng 4/2018).
“Đây có thể là tín hiệu cho thấy một bộ phận doanh nghiệp đã tái khởi động lại để chuẩn bị đón những cơ hội kinh doanh mới khi dịch Covid-19 được kiểm soát”, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh nhận định.
Tuy nhiên lũy kế 4 tháng năm 2020, tác động của Covid-19 đã thể hiện rõ hơn ở sự giảm sút về số doanh nghiệp thành lập mới, số vốn bổ sung hoặc cam kết đưa vào kinh doanh, quy mô doanh nghiệp, số lao động đăng ký và sự gia tăng mạnh mẽ của số doanh nghiệp ngừng hoạt động trong ngắn hạn.
Cụ thể, cả nước có 37.596 doanh nghiệp thành lập mới, giảm 13,2% so với cùng kỳ năm 2019.
Cục Quản lý đăng ký kinh doanh nhấn mạnh: “Đây là lần đầu tiên số lượng doanh nghiệp thành lập mới sụt giảm trong 4 tháng đầu năm giai đoạn 2015-2020”.
Tương tự, vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp trong 4 tháng đầu năm 2020 đạt 11,8 tỷ đồng, giảm 17,9% so với cùng kỳ năm 2019. “Điều này cho thấy doanh nghiệp đã có xu hướng thu hẹp quy mô để đảm bảo an toàn cho đồng vốn đưa vào kinh doanh”, Cục nhận định.
Tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 4 tháng năm 2020 là 1.126.164 tỷ đồng (giảm 20,4% so với cùng kỳ năm 2019), bao gồm: số vốn đăng ký của doanh nghiệp đăng ký thành lập mới là 445.223 tỷ đồng (giảm 17,9%) và số vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp là 680.941 tỷ đồng (giảm 21,9%) với 11.741 doanh nghiệp đăng ký tăng vốn.
Cũng xu hướng tiêu cực, tổng lượng vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động giảm mạnh (21,9%) so với cùng kỳ năm trước cho thấy tâm lý của các nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng lớn bởi tình hình phức tạp của dịch bệnh Covid-19, doanh nghiệp vẫn còn nhiều e ngại trong việc đầu tư thêm vốn vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tổng số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong 4 tháng đầu năm 2020 là 315.731 lao động, giảm 29,7% so với cùng kỳ năm 2019.
Về doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, theo ghi nhận hàng năm thì khoảng thời gian 4 tháng đầu năm thường là lúc các doanh nghiệp lên kế hoạch kinh doanh cho một năm tài chính mới, do đó, tỷ lệ doanh nghiệp quay trở lại hoạt động thời gian này sẽ cao nhất. Tuy nhiên, 4 tháng đầu năm nay, đa số doanh nghiệp vẫn đang chần chừ, nghe ngóng thông tin để có thể đưa ra phương án tối ưu nhất.
Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong 4 tháng đầu năm nay là 17.823 doanh nghiệp, chỉ tăng 2,1% so với cùng kỳ năm 2019, trong khi tỷ lệ này của 4 tháng đầu năm 2019 so với 4 đầu tháng năm 2018 tăng 52,6%.
Ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh lên hoạt động sản xuất kinh doanh cũng thể hiện rõ nét ở lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Xu hướng chung hiện nay, theo Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, là chờ đợi, “đóng băng” hoặc đưa doanh nghiệp vào tình trạng “ngủ đông” để nghe ngóng, xem xét diễn biến của dịch bệnh rồi mới quyết định. Điều này thể hiện ở sự gia tăng mạnh về số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn và giảm về số doanh nghiệp giải thể, chờ giải thể.
Cụ thể, tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong tháng 4/2020 là 7.267 doanh nghiệp, tăng 30,0% so với cùng kỳ năm 2019, bao gồm: 4.121 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, tăng 65,2%; 2.166 doanh nghiệp chờ hoàn thành thủ tục giải thể, tăng 13,8%; 980 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, giảm 17,6%.
Lũy kế 4 tháng đầu năm 2020, có 41.755 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường (tăng 5,6% so với cùng kỳ 2019), bao gồm: 22.696 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, 13.956 doanh nghiệp chờ giải thể, 5.103 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể.
Như vậy, số lượng doanh nghiệp rút khỏi thị trường bằng 111% đăng ký mới. Trung bình mỗi tháng có 10.438 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.
Theo dữ liệu lịch sử thì tỷ lệ gia tăng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn của 4 tháng hàng năm trong giai đoạn 2015-2019 không có sự đột biến với mức trung bình khoảng 20%. Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn 4 tháng đầu năm 2020 là 22.696 doanh nghiệp, tăng 33,6% với cùng kỳ năm 2019.
“Đây là mức tăng cao nhất về số lượng đăng ký tạm ngừng kinh doanh trong 4 tháng giai đoạn 2015-2020, thể hiện sự ảnh hưởng trực tiếp của dịch Covid-19 đến việc tạm ngừng kinh doanh của doanh nghiệp”, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh cho biết.
Một điểm đáng lưu ý là so với cùng kỳ năm 2019, số lượng các doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng mạnh ở 16/17 lĩnh vực. Trong đó, một số lĩnh vực mà các doanh nghiệp đang gặp phải khó khăn có tỷ lệ doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh tăng cao nhất so với cùng kỳ năm 2019 là: Kinh doanh bất động sản (623 doanh nghiệp, tăng 109,8%); Nghệ thuật, vui chơi và giải trí (197 doanh nghiệp, tăng 85,8%); Dịch vụ lưu trú và ăn uống (1.358 doanh nghiệp, tăng 61,3%); Hoạt động dịch vụ khác (308 doanh nghiệp, tăng 56,3%); Dịch vụ việc làm; du lịch (1.321 doanh nghiệp, tăng 50,5%); Giáo dục và đào tạo (405 doanh nghiệp, tăng 47,3%) và Vận tải kho bãi (1.331 doanh nghiệp, tăng 34,4%).
Bên cạnh đó, số doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể trong 4 tháng đầu năm 2020 là 5.103 doanh nghiệp, giảm 3,8% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, 8/17 ngành kinh doanh chính có số lượng doanh nghiệp giải thể tăng, bao gồm: Kinh doanh bất động sản; Y tế và hoạt động trợ giúp xã hội và Giáo dục và đào tạo với tỷ lệ tăng lần lượt là 48,4%; 43,3% và 30,3%.
Tuy nhiên, việc doanh nghiệp tạm dừng hoạt động, hoàn tất thủ tục giải thể giảm so với cùng kỳ có thể chưa hoàn toàn thể hiện tình hình khó khăn của doanh nghiệp mà do ảnh hưởng của cách ly xã hội dẫn đến khó khăn trong khâu thủ tục, giấy tờ.
Doanh nghiệp thành lập mới giảm “sốc”
Cụ thể, trong tháng 4/2020, số doanh nghiệp thành lập mới là 7.885 doanh nghiệp với số vốn đăng ký là 93.854 tỷ đồng, giảm 46,9% về số doanh nghiệp và giảm 43,8% về số vốn so với cùng kỳ năm 2019.
“Từ 1-22/4, cả nước thực hiện giãn cách xã hội nên số lượng doanh nghiệp thành lập mới có sự sụt giảm mạnh”, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh lưu ý thêm.
Tương tự, số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 4/2020 là 72.020 người, giảm 45,2% so với cùng kỳ năm 2019 (so sánh tháng 4/2019 với tháng 4/2018, mức tăng là 23,2%).
Tuy nhiên bên cạnh đó, số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong tháng 4/2020 là 3.810 doanh nghiệp, tăng 40,4% so với cùng kỳ năm ngoái (tỷ lệ này trong tháng 4/2019 giảm 17,3% so với tháng 4/2018).
“Đây có thể là tín hiệu cho thấy một bộ phận doanh nghiệp đã tái khởi động lại để chuẩn bị đón những cơ hội kinh doanh mới khi dịch Covid-19 được kiểm soát”, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh nhận định.
Tuy nhiên lũy kế 4 tháng năm 2020, tác động của Covid-19 đã thể hiện rõ hơn ở sự giảm sút về số doanh nghiệp thành lập mới, số vốn bổ sung hoặc cam kết đưa vào kinh doanh, quy mô doanh nghiệp, số lao động đăng ký và sự gia tăng mạnh mẽ của số doanh nghiệp ngừng hoạt động trong ngắn hạn.
Cụ thể, cả nước có 37.596 doanh nghiệp thành lập mới, giảm 13,2% so với cùng kỳ năm 2019.
Cục Quản lý đăng ký kinh doanh nhấn mạnh: “Đây là lần đầu tiên số lượng doanh nghiệp thành lập mới sụt giảm trong 4 tháng đầu năm giai đoạn 2015-2020”.
Tương tự, vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp trong 4 tháng đầu năm 2020 đạt 11,8 tỷ đồng, giảm 17,9% so với cùng kỳ năm 2019. “Điều này cho thấy doanh nghiệp đã có xu hướng thu hẹp quy mô để đảm bảo an toàn cho đồng vốn đưa vào kinh doanh”, Cục nhận định.
Tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 4 tháng năm 2020 là 1.126.164 tỷ đồng (giảm 20,4% so với cùng kỳ năm 2019), bao gồm: số vốn đăng ký của doanh nghiệp đăng ký thành lập mới là 445.223 tỷ đồng (giảm 17,9%) và số vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp là 680.941 tỷ đồng (giảm 21,9%) với 11.741 doanh nghiệp đăng ký tăng vốn.
Cũng xu hướng tiêu cực, tổng lượng vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động giảm mạnh (21,9%) so với cùng kỳ năm trước cho thấy tâm lý của các nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng lớn bởi tình hình phức tạp của dịch bệnh Covid-19, doanh nghiệp vẫn còn nhiều e ngại trong việc đầu tư thêm vốn vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tổng số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong 4 tháng đầu năm 2020 là 315.731 lao động, giảm 29,7% so với cùng kỳ năm 2019.
Về doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, theo ghi nhận hàng năm thì khoảng thời gian 4 tháng đầu năm thường là lúc các doanh nghiệp lên kế hoạch kinh doanh cho một năm tài chính mới, do đó, tỷ lệ doanh nghiệp quay trở lại hoạt động thời gian này sẽ cao nhất. Tuy nhiên, 4 tháng đầu năm nay, đa số doanh nghiệp vẫn đang chần chừ, nghe ngóng thông tin để có thể đưa ra phương án tối ưu nhất.
Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong 4 tháng đầu năm nay là 17.823 doanh nghiệp, chỉ tăng 2,1% so với cùng kỳ năm 2019, trong khi tỷ lệ này của 4 tháng đầu năm 2019 so với 4 đầu tháng năm 2018 tăng 52,6%.
Doanh nghiệp rút khỏi thị trường bằng 111% đăng ký mới
Ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh lên hoạt động sản xuất kinh doanh cũng thể hiện rõ nét ở lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Xu hướng chung hiện nay, theo Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, là chờ đợi, “đóng băng” hoặc đưa doanh nghiệp vào tình trạng “ngủ đông” để nghe ngóng, xem xét diễn biến của dịch bệnh rồi mới quyết định. Điều này thể hiện ở sự gia tăng mạnh về số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn và giảm về số doanh nghiệp giải thể, chờ giải thể.
Cụ thể, tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong tháng 4/2020 là 7.267 doanh nghiệp, tăng 30,0% so với cùng kỳ năm 2019, bao gồm: 4.121 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, tăng 65,2%; 2.166 doanh nghiệp chờ hoàn thành thủ tục giải thể, tăng 13,8%; 980 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, giảm 17,6%.
Lũy kế 4 tháng đầu năm 2020, có 41.755 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường (tăng 5,6% so với cùng kỳ 2019), bao gồm: 22.696 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, 13.956 doanh nghiệp chờ giải thể, 5.103 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể.
Như vậy, số lượng doanh nghiệp rút khỏi thị trường bằng 111% đăng ký mới. Trung bình mỗi tháng có 10.438 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.
Theo dữ liệu lịch sử thì tỷ lệ gia tăng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn của 4 tháng hàng năm trong giai đoạn 2015-2019 không có sự đột biến với mức trung bình khoảng 20%. Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn 4 tháng đầu năm 2020 là 22.696 doanh nghiệp, tăng 33,6% với cùng kỳ năm 2019.
“Đây là mức tăng cao nhất về số lượng đăng ký tạm ngừng kinh doanh trong 4 tháng giai đoạn 2015-2020, thể hiện sự ảnh hưởng trực tiếp của dịch Covid-19 đến việc tạm ngừng kinh doanh của doanh nghiệp”, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh cho biết.
Một điểm đáng lưu ý là so với cùng kỳ năm 2019, số lượng các doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng mạnh ở 16/17 lĩnh vực. Trong đó, một số lĩnh vực mà các doanh nghiệp đang gặp phải khó khăn có tỷ lệ doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh tăng cao nhất so với cùng kỳ năm 2019 là: Kinh doanh bất động sản (623 doanh nghiệp, tăng 109,8%); Nghệ thuật, vui chơi và giải trí (197 doanh nghiệp, tăng 85,8%); Dịch vụ lưu trú và ăn uống (1.358 doanh nghiệp, tăng 61,3%); Hoạt động dịch vụ khác (308 doanh nghiệp, tăng 56,3%); Dịch vụ việc làm; du lịch (1.321 doanh nghiệp, tăng 50,5%); Giáo dục và đào tạo (405 doanh nghiệp, tăng 47,3%) và Vận tải kho bãi (1.331 doanh nghiệp, tăng 34,4%).
Điểm sáng là số doanh nghiệp chờ giải thể trong 4 tháng đầu năm 2020 chỉ là 13.956 doanh nghiệp, giảm 19,2% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, có 2.903 doanh nghiệp bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp; 5.277 doanh nghiệp đăng thông báo giải thể và 5.776 doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể với cơ quan thuế.
Bên cạnh đó, số doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể trong 4 tháng đầu năm 2020 là 5.103 doanh nghiệp, giảm 3,8% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, 8/17 ngành kinh doanh chính có số lượng doanh nghiệp giải thể tăng, bao gồm: Kinh doanh bất động sản; Y tế và hoạt động trợ giúp xã hội và Giáo dục và đào tạo với tỷ lệ tăng lần lượt là 48,4%; 43,3% và 30,3%.
Tuy nhiên, việc doanh nghiệp tạm dừng hoạt động, hoàn tất thủ tục giải thể giảm so với cùng kỳ có thể chưa hoàn toàn thể hiện tình hình khó khăn của doanh nghiệp mà do ảnh hưởng của cách ly xã hội dẫn đến khó khăn trong khâu thủ tục, giấy tờ.
