Bài ca

"Bakian"(chữ cổ Avar) có 2 nghĩa: âm điệu và trạng thái, tâm trạng của con người, sự yên bình của thế giới. Khi muốn nói: "Anh chơi cho tôi nghe một bài hát nào đó đi", người ta dùng chữ "Bakian". Khi muốn hỏi: "Tâm trạng của anh hôm nay thế nào?", người ta cũng dùng từ "Bakian". Điều đó có nghĩa là, "tâm trạng" và "bài ca" không phải là 2 yếu tố riêng biệt mà, chúng hoà quyện vào nhau như chính cuộc sống của chúng ta mỗi ngày.

Lời nói có giai điệu có thể viết thành bài hát. Sự thù hằn, căm giận, tình yêu khi được "biến" thành những giai điệu cũng có thể trở thành bài hát. Sự kiện, việc làm của con người và cả cuộc đời khi có giai điệu cũng có thể trở thành bài ca.

Những bài ca xưa, và những bài ca mới,.. Những bài hát bên nôi, những bài hát đám cưới, những bài ca chiến đấu, những bài hát dài và những bài hát ngắn, những bài hát buồn và những bài hát vui,...Khắp trái đất đâu đâu cũng hát những bài ca. Lời ca tựa hạt cườm xâu trên dây bạc; lời ca xuyên sâu tựa đinh cắm vào gỗ; lời ca bay đi và lao vào lòng người trúng đích như mũi tên do cánh tay nhà thiện xạ bật đi. Bài ca kết lại, đưa đi xa như con đường mòn trên núi, theo đó có thể đi đến tận cùng những miền xứ sở xa xôi.

Bài ca ghi trên giấy và những bài ca chưa được ghi, nhưng dù bài ca ấy là thế nào đi chăng nữa, nó cũng đều sẽ phải vang lên. Bài ca không hát khác nào những cánh chim không bay, khác nào những trái tim không đập.

Khi người chăn cừu không hát thì cừu thôi gặm cỏ. Nhưng một khi bài hát cất lên trên sườn núi tươi màu cỏ xanh, thì đến những chú cừu non mới sinh ra cũng bỗng biết kiếm ăn.

Nếu có người yêu cầu bạn hát một bài ca nào đó bằng tiếng mẹ đẻ, thì bạn chớ nên từ chối. Chẳng vì bạn không biết hát hay không nhớ nổi bài hát nào mà lại từ chối. Nếu bạn nói không biết bài nào thì càng tệ hơn. Điều đó có nghĩa là bạn nên xem lại chính mình rằng, bạn đang tồn tại ở nơi nào trên quả đất. Một quê hương, một xứ sở, một đất nước không thể tồn tại mà lại thiếu những bài ca.

Nếu không có những bài hát ru, có thể là trên đời này không có những bài hát nào khác. Đời con người sẽ buồn tẻ, vô vị hơn, các chiến công sẽ ít hơn, chất thơ trong cuộc đời cũng sẽ ít hơn.

Trên đời này có kẻ xấu người tốt, thậm chí những bài ca cũng có bài hay nhiều, hay ít. Nhưng người mẹ và bài hát của mẹ bao giờ cũng đẹp. Các bà mẹ là những nhà thơ đầu tiên. Mẹ đã gieo vào tâm hồn con trai con gái của mình những hạt giống thơ ca để rồi những hạt giống đó sau này đâm chồi, nảy lộc, nở hoa và kết trái. Vào những giờ phút nặng nề, khó khăn, kinh khủng nhất của đời mình sau này người ta sẽ còn nhớ lại bài hát của mẹ ru bên nôi.

Bài ca của mẹ là sự khởi đầu, là ngọn nguồn của mọi bài ca con người. Nụ cười đầu tiên và giọt nước mắt cuối cùng - Bài ca của mẹ đã là như thế.

Bài ca sinh ra từ trái tim, trái tim truyền lại cho miệng hát, miệng hát truyền lại cho mọi trái tim, và mọi trái trim truyền mọi bài hát lại cho muôn đời sau.