Có một bí mật nhỏ bẩn thỉu trong kinh tế ngày nay: Hoa Kỳ đã được hưởng lợi - và tiếp tục được hưởng lợi - từ sự suy thoái toàn cầu. Nền kinh tế Mỹ đang ồn ào, ngay cả khi những người biểu tình ở Anh ném sữa vào Brexit, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đối đầu với những người tuần hành mặc áo vàng và các công ty công nghệ Trung Quốc như Huawei lo sợ sự "đóng băng" của thị trường nước ngoài.
Năm ngoái, nền kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,9%, trong khi khu vực đồng Euro mở rộng chỉ bằng 1,8 phần trăm, khiến Tổng thống Donald Trump càng tin tưởng hơn vào phong cách đối đầu của mình.
Nhưng sự tăng trưởng tương đối mạnh mẽ của Mỹ trong bối cảnh trì trệ ở nơi khác không phải là điều mà sách giáo khoa kinh tế dự đoán. Bất cứ điều gì đã xảy ra với nền kinh tế thế giới hội nhập chặt chẽ mà Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới đã ủng hộ - và gần đây là tuyệt vời hơn - kể từ Thế chiến II?
Nền kinh tế Mỹ đang ở trong một cuộc khủng hoảng tạm thời nhưng có tác động mạnh mẽ đến sự đổi thay của nền kinh tế nước nhà. Nhưng sự hưng phấn kinh tế này không liên quan gì đến tinh thần và ác ý thời Trump, và nó liên quan nhiều đến lãi suất.
Trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đang sinh lãi khoảng 2,1% và vào tháng 4, dịch vụ phát trực tuyến Netflix đã phát hành trái phiếu phổ thông với tỷ lệ chỉ 5,4%. Chi phí đi vay hiện thấp hơn bất cứ lúc nào kể từ khi thành lập Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ năm 1913 hoặc trường hợp của Anh, kể từ khi Ngân hàng Anh được thành lập năm 1694.
Nếu một nhà kinh tế học Rip Van Winkle thức dậy hôm nay sau một giấc ngủ dài hàng thập kỷ và chỉ nhìn thấy những con số đó, anh ta hoặc cô ta sẽ cho rằng một phần năm người Mỹ thất nghiệp và đứng xếp hàng bên ngoài bếp nấu súp. Thay vào đó, tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ đang ở mức thấp nhất kể từ khi Neil Armstrong bước nhũng bước đầu tiên nổi tiếng lên mặt trăng cách đây 50 năm.
Ý tưởng rằng Hoa Kỳ chiến thắng trong một cuộc khủng hoảng toàn cầu có thể nghe giống như sự trầm ngâm của một số người mácxít không được xây dựng trong góc tối của một phòng chờ của khoa. Nhưng quan điểm như vậy không phải là ý thức hệ. Thay vào đó, lãi suất toàn cầu đang giảm mạnh vì tăng trưởng GDP bên ngoài Hoa Kỳ rất chậm chạp.
Lãi suất thấp liên tục và lạm phát yếu mang lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế Mỹ. Để bắt đầu, người tiêu dùng Mỹ, có tiền lương thực tế (được điều chỉnh theo lạm phát) cuối cùng đang tăng lên sau nhiều thập kỷ trì trệ, đang nhìn thấy tất cả các loại giá rẻ.
Khi tôi ghé thăm một cửa hàng Apple vài ngày trước, một nhân viên tại quầy sửa chữa nói với tôi rằng tôi có thể đầu tư cho một chiếc iPhone mới với lãi suất 0%. Các đại lý xe hơi cũng cung cấp tài chính không lãi suất.
Tại sao Fed và các ngân hàng trung ương khác nên cắt giảm lãi suất hơn nữa
Hơn nữa, thị trường chứng khoán Mỹ đã tăng vọt vì sản lượng chứng chỉ tiền gửi ngân hàng (CD) trông rất khả quan. Khi tôi còn là một đứa trẻ vào những năm 1970, mẹ tôi đã gửi tiền tiết kiệm của gia đình chúng tôi vào ngân hàng và nhận được không chỉ 6% tiền lãi mà còn cả máy xay sinh tố.
Hôm nay, một CD ngân hàng sáu tháng có thể chỉ trả một phần ba điểm phần trăm. Và mẹ tôi không còn có thể mong đợi một máy xay sinh tố hay thậm chí là một cây kẹo mút từ ngân hàng để đổi lấy việc gửi tiền ở đó.
Cuối cùng, lãi suất thấp có nghĩa là các doanh nghiệp Mỹ có thể có được nguồn tài chính gần như miễn phí khi họ mua thiết bị. Do chi phí vay thấp và xóa nợ thuế mới, nền kinh tế Mỹ đã bổ sung thêm 215.000 công việc sản xuất máy mới trong năm 2018. Và các nhà đầu tư nước ngoài nhận ra rằng thiết bị mới sẽ khiến các công ty Mỹ cạnh tranh hơn.
Nhưng chắc chắn, các sách giáo khoa nhấn mạnh, một nền kinh tế toàn cầu rối loạn sẽ siết chặt xuất khẩu của Hoa Kỳ. Đó là sự thật - đặc biệt là khi kết hợp với Trung Quốc thuế quan mới về hàng hóa Mỹ và một đồng đô la mạnh, làm cho xuất khẩu của Hoa Kỳ đắt hơn quốc tế.
Tuy nhiên, xuất khẩu chỉ chiếm 12 phần trăm của nền kinh tế Hoa Kỳ, và gần một phần ba trong số họ đến Canada và Mexico, nơi có nền kinh tế đang hoạt động tốt.
Hơn nữa, nhiều mặt hàng xuất khẩu có giá trị nhất của Hoa Kỳ là các mặt hàng bắt buộc phải có (có hàng hóa độc quyền do một số công ty sản xuất), chẳng hạn như máy bay phản lực Boeing, chip Qualcomm hoặc iPhone của Apple. Thậm chí rất khó để những người Pháp chán nản hoặc những người Đức giận dữ phải làm mà không có những thứ này.
Thuế quan tự động toàn cầu của Mỹ có ý nghĩa gì đối với nền kinh tế thế giới
Sức nổi của nền kinh tế Mỹ khiến các nhà hoạch định chính sách ở các nước khác lo lắng. Họ sẽ thích hơn nếu Hoa Kỳ vấp ngã bên cạnh họ và bị buộc phải pha trộn các cách thức hợp tác để thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu. Thay vào đó, Trump vui vẻ bỏ túi những lợi ích cho nền kinh tế Hoa Kỳ do sự ảm đạm ở nước ngoài.
Không ai biết khi nào cuộc chiến thương mại của Trump khơi dậy sẽ dừng lại Nhưng chừng nào lạm phát vẫn còn là một bóng ma xa vời, nền kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục tận hưởng loại tăng trưởng bất thường này.
 |
| Ảnh: AFP |
Năm ngoái, nền kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,9%, trong khi khu vực đồng Euro mở rộng chỉ bằng 1,8 phần trăm, khiến Tổng thống Donald Trump càng tin tưởng hơn vào phong cách đối đầu của mình.
Nhưng sự tăng trưởng tương đối mạnh mẽ của Mỹ trong bối cảnh trì trệ ở nơi khác không phải là điều mà sách giáo khoa kinh tế dự đoán. Bất cứ điều gì đã xảy ra với nền kinh tế thế giới hội nhập chặt chẽ mà Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới đã ủng hộ - và gần đây là tuyệt vời hơn - kể từ Thế chiến II?
Nền kinh tế Mỹ đang ở trong một cuộc khủng hoảng tạm thời nhưng có tác động mạnh mẽ đến sự đổi thay của nền kinh tế nước nhà. Nhưng sự hưng phấn kinh tế này không liên quan gì đến tinh thần và ác ý thời Trump, và nó liên quan nhiều đến lãi suất.
Trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đang sinh lãi khoảng 2,1% và vào tháng 4, dịch vụ phát trực tuyến Netflix đã phát hành trái phiếu phổ thông với tỷ lệ chỉ 5,4%. Chi phí đi vay hiện thấp hơn bất cứ lúc nào kể từ khi thành lập Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ năm 1913 hoặc trường hợp của Anh, kể từ khi Ngân hàng Anh được thành lập năm 1694.
Nếu một nhà kinh tế học Rip Van Winkle thức dậy hôm nay sau một giấc ngủ dài hàng thập kỷ và chỉ nhìn thấy những con số đó, anh ta hoặc cô ta sẽ cho rằng một phần năm người Mỹ thất nghiệp và đứng xếp hàng bên ngoài bếp nấu súp. Thay vào đó, tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ đang ở mức thấp nhất kể từ khi Neil Armstrong bước nhũng bước đầu tiên nổi tiếng lên mặt trăng cách đây 50 năm.
Ý tưởng rằng Hoa Kỳ chiến thắng trong một cuộc khủng hoảng toàn cầu có thể nghe giống như sự trầm ngâm của một số người mácxít không được xây dựng trong góc tối của một phòng chờ của khoa. Nhưng quan điểm như vậy không phải là ý thức hệ. Thay vào đó, lãi suất toàn cầu đang giảm mạnh vì tăng trưởng GDP bên ngoài Hoa Kỳ rất chậm chạp.
Lãi suất thấp liên tục và lạm phát yếu mang lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế Mỹ. Để bắt đầu, người tiêu dùng Mỹ, có tiền lương thực tế (được điều chỉnh theo lạm phát) cuối cùng đang tăng lên sau nhiều thập kỷ trì trệ, đang nhìn thấy tất cả các loại giá rẻ.
Khi tôi ghé thăm một cửa hàng Apple vài ngày trước, một nhân viên tại quầy sửa chữa nói với tôi rằng tôi có thể đầu tư cho một chiếc iPhone mới với lãi suất 0%. Các đại lý xe hơi cũng cung cấp tài chính không lãi suất.
Tại sao Fed và các ngân hàng trung ương khác nên cắt giảm lãi suất hơn nữa
Hơn nữa, thị trường chứng khoán Mỹ đã tăng vọt vì sản lượng chứng chỉ tiền gửi ngân hàng (CD) trông rất khả quan. Khi tôi còn là một đứa trẻ vào những năm 1970, mẹ tôi đã gửi tiền tiết kiệm của gia đình chúng tôi vào ngân hàng và nhận được không chỉ 6% tiền lãi mà còn cả máy xay sinh tố.
Hôm nay, một CD ngân hàng sáu tháng có thể chỉ trả một phần ba điểm phần trăm. Và mẹ tôi không còn có thể mong đợi một máy xay sinh tố hay thậm chí là một cây kẹo mút từ ngân hàng để đổi lấy việc gửi tiền ở đó.
Cuối cùng, lãi suất thấp có nghĩa là các doanh nghiệp Mỹ có thể có được nguồn tài chính gần như miễn phí khi họ mua thiết bị. Do chi phí vay thấp và xóa nợ thuế mới, nền kinh tế Mỹ đã bổ sung thêm 215.000 công việc sản xuất máy mới trong năm 2018. Và các nhà đầu tư nước ngoài nhận ra rằng thiết bị mới sẽ khiến các công ty Mỹ cạnh tranh hơn.
Nhưng chắc chắn, các sách giáo khoa nhấn mạnh, một nền kinh tế toàn cầu rối loạn sẽ siết chặt xuất khẩu của Hoa Kỳ. Đó là sự thật - đặc biệt là khi kết hợp với Trung Quốc thuế quan mới về hàng hóa Mỹ và một đồng đô la mạnh, làm cho xuất khẩu của Hoa Kỳ đắt hơn quốc tế.
Tuy nhiên, xuất khẩu chỉ chiếm 12 phần trăm của nền kinh tế Hoa Kỳ, và gần một phần ba trong số họ đến Canada và Mexico, nơi có nền kinh tế đang hoạt động tốt.
Hơn nữa, nhiều mặt hàng xuất khẩu có giá trị nhất của Hoa Kỳ là các mặt hàng bắt buộc phải có (có hàng hóa độc quyền do một số công ty sản xuất), chẳng hạn như máy bay phản lực Boeing, chip Qualcomm hoặc iPhone của Apple. Thậm chí rất khó để những người Pháp chán nản hoặc những người Đức giận dữ phải làm mà không có những thứ này.
Thuế quan tự động toàn cầu của Mỹ có ý nghĩa gì đối với nền kinh tế thế giới
Sức nổi của nền kinh tế Mỹ khiến các nhà hoạch định chính sách ở các nước khác lo lắng. Họ sẽ thích hơn nếu Hoa Kỳ vấp ngã bên cạnh họ và bị buộc phải pha trộn các cách thức hợp tác để thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu. Thay vào đó, Trump vui vẻ bỏ túi những lợi ích cho nền kinh tế Hoa Kỳ do sự ảm đạm ở nước ngoài.
Không ai biết khi nào cuộc chiến thương mại của Trump khơi dậy sẽ dừng lại Nhưng chừng nào lạm phát vẫn còn là một bóng ma xa vời, nền kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục tận hưởng loại tăng trưởng bất thường này.
- Tác giả: Todd G. Congholz. Todd G. Buchholz từng là giám đốc chính sách kinh tế dưới thời tổng thống George HW Bush và là giám đốc điều hành của quỹ phòng hộ Tiger. Ông đã được trao giải thưởng giảng dạy trẻ Allyn của Đại học Harvard về kinh tế và là tác giả của những ý tưởng mới từ các nhà kinh tế đã chết và cái giá của sự thịnh vượng.
- Copyright: Project Syndicate
- Đã xuất bản: 1:00 sáng, ngày 7 tháng 6 năm 2019
- Nguồn SCMP
- Bài viết gốc:China and Europe are in a slump, but the US economy is profiting from their pain thanks to low interest rates
* Please Don't Spam Here. All the Comments are Reviewed by Admin.