"6 Tại sao" cho một vấn đề

Nếu bạn gặp trở ngại trong cuộc sống -> Hãy hỏi "tại sao?". 

Sau khi có câu trả lời, hãy tiếp tục hỏi "tại sao" thêm 5 lần nữa.

Việc liên tiếp đặt ra nhiều câu hỏi như vậy nghe có vẻ buồn cười và trẻ con, nhưng đây là một trong những phương pháp đơn giản, dễ thực hiện để ta có thể tìm được câu trả lời thực sự của một vấn đề hay một sự thật mà đôi khi bạn không ngờ đến. Không dám chắc là với 6 câu hỏi tại sao bạn có thể bao quát hết vấn đề nhưng ít ra bạn cũng giảm đi phần nào những thiếu sót trong quá trình tìm hiểu và giải quyết vấn đề.

Ví dụ

Giả dụ bạn đang tìm kiếm một công việc trong ngành marketing, nhưng công việc hiện tại bạn đang làm chỉ được vài tháng hay bạn đã nghỉ làm một thời gian. Đừng chỉ đơn thuần lấy lại hồ sơ cũ để ứng tuyển, hãy thay đổi cách dùng từ trong hồ sơ để chúng trở nên sống động và cập nhật hơn! Hãy bắt đầu đi một vòng thị trường, xem những thông báo tuyển dụng mới nhất cho vị trí bạn nhắm đến. Bạn sẽ khám phá được một điều : tuy những yếu tố cơ bản của công việc không thay đổi, nhưng cách nhà tuyển dụng đề cập về những yêu cầu này không còn như trước.

Với những mô tả công việc này, bạn hãy tự hỏi tại sao chúng được viết như vậy và tại sao nhà tuyển dụng lại yêu cầu hay chú trọng những kỹ năng này? Những câu trả lời sẽ giúp bạn đi đúng hướng và cập nhật hồ sơ phù hợp. Chẳng hạn, với cụm từ bạn dùng trước đây trong hồ sơ: “quản lý các kế hoạch nghiên cứu thị trường”, bạn có thể diễn đạt lại chi tiết hơn như: “tổ chức các buổi thảo luận nhóm (focus group) để tìm ra khuynh hướng tiêu dùng.” Rõ ràng hồ sơ của bạn đã chi tiết và hấp dẫn hơn! Và đó chính là ngôn ngữ khiến nhà tuyển dụng muốn liên hệ ngay với bạn.

Khi bạn chuẩn bị cho buổi phỏng vấn, các câu hỏi “tại sao” cũng vô cùng hữu ích. Với một câu giới thiệu về bản thân: “Tôi được đề cử 4 lần cho danh hiệu Nhà Quản Lý Kinh Doanh Của Năm khu vực phía Đông”, bạn có thể thay đổi hay hơn trước khi gặp nhà tuyển dụng. Hãy đặt câu hỏi “tại sao” đầu tiên, bạn tìm ra câu giải thích “Bởi vì tôi đã gia tăng doanh số 23%”. Đặt câu hỏi “tại sao” thứ hai (hay chính xác hơn là “Như thế nào”) bạn nắm được chi tiết những gì bạn đã làm để đạt được mục tiêu này. Câu trả lời ở đây có thể là: “Bởi vì tôi đã xây dựng được một cách tiếp cận khách hàng hoàn toàn mới.” Câu hỏi “tại sao” thứ ba sẽ đi sâu hơn về hiệu quả công việc của bạn. Tiếp đến, trả lời cho các câu hỏi “tại sao” thứ tư, năm và sáu sẽ giúp bạn trình bày được những gì bạn có thể đóng góp cho công ty đang ứng tuyển. Bạn thấy đó, bằng cách tự hỏi chính mình để có những giải thích cặn kẽ, bạn có thể tìm ra những câu trả lời cụ thể và đầy đủ cho những câu hỏi phỏng vấn tuyển dụng.

Khi bạn “săn” một công việc phù hợp với chuyên môn của mình, hãy sử dụng công cụ hữu ích “6 câu hỏi tại sao” để định vị bản thân khác biệt với những ứng viên còn lại.

Biết người biết ta

Có thể bạn không thích câu trả lời nhưng ít nhất bạn cũng biết được câu trả lời đó là như thế nào. Hầu hết những vấn đề xảy ra trên thế giới này đều có thể giải thích được. 

Và kết quả là chúng ta cho rằng chúng ta biết điều đó nhưng thực ra chúng ta không hề biết gì cả, chúng ta tưởng những lời buộc tội sai lầm là có thực nên mọi thứ vẫn trở nên tồi tệ, chúng ta nghĩ rằng những người khác rất thích kế hoạch của chúng ta nhưng trên thực tế thì họ không hề thích kế hoạch của chúng ta chút nào và nó bị cho vào sọt rác. Tốt hơn là ngay từ đầu bạn hãy đặt ra những câu hỏi và bạn sẽ biết được điều bạn cần biết đó là gì.

Câu hỏi giúp làm sáng tỏ vấn đề. Câu hỏi buộc người ta phải hành động, điều đó có nghĩa là họ cần phải động não suy nghĩ - và suy nghĩ luôn là điều rất có ích cho tất cả mọi người trong mọi công việc. Câu hỏi giúp người ta sáng tỏ trong những suy nghĩ của mình. Câu hỏi cần phải có câu trả lời và câu trả lời đòi hỏi vấn đề phải được xem xét kỹ càng để đưa đến một kết luận hợp lý.

Như một người thông thái và thân thiết đối với tôi từng nói: “Bạn càng hiểu rõ đức tin, hành động, khát vọng và mong muốn của những người khác, bạn càng có khả năng đối đáp lại họ một cách đúng đắn, thay đổi suy nghĩ của bạn những khi cần thiết và nói chung là bạn sẽ thành công”.

Câu hỏi giúp người ta sáng tỏ trong những suy nghĩ của mình

Việc đặt ra những câu hỏi sẽ cho bạn thời gian để suy nghĩ, để được nghỉ xả hơi. Việc này tốt hơn là việc bạn luôn nôn nóng vì nghĩ rằng mình đã hiểu vấn đề, tốt hơn là bạn nên đặt vài câu hỏi để tìm ra sự thật. Bạn sẽ được trang bị tốt hơn để phản ứng lại một cách hợp lý, bình tĩnh, và chính xác.

Bạn có thể nói chuyện với những người thực sự nắm luật chơi; họ là những người luôn đặt câu hỏi trong khi những người khác lại đang phản ứng lại, đang hoang mang, hiểu sai vấn đề, kiêu căng, mất tự chủ và nói chung đang cư xử một cách tồi tệ.

Hãy luôn tự hỏi bản thân, hỏi xem tại sao bạn nghĩ rằng bạn đúng hay sai. Hỏi bản thân bạn xem tại sao bạn lại đang làm một việc nào đó, tại sao bạn lại muốn những thứ khác, tại sao bạn lại làm theo phương pháp đó. Hãy hỏi bản thân bạn một cách kiên quyết và nghiêm khắc bởi vì có thể sẽ không có ai làm điều đó cả. Và bạn cần điều đó. Tất cả chúng ta đều cần. Nó giữ cho chúng ta không tự cho rằng chúng ta biết điều gì là tốt nhất cho chúng ta.

Tất nhiên có những khi chúng ta không nên đặt câu hỏi, dù đó là câu hỏi về ai khác hay về bản thân. Chúng ta phải biết khi nào nên im lặng. Quả thực, phải mất nhiều thời gian chúng ta mới học được tất cả những điều này và chắc chắn sẽ phạm sai lầm. Còn câu hỏi nào nữa không?