Chạm đến giới hạn...

“Nếu bạn… chạm vào tôi, bạn sẽ hiểu hạnh phúc là gì…” 

(Lời bài hát Memory: “If you touch me, you’ll understand what happiness is…” .

Đã là con người, chúng ta có rất nhiều giới hạn – về không gian, thời gian, ngôn ngữ, văn hóa, tài năng, sức khỏe… Thế nhưng, có lẽ giới hạn lớn nhất chính là cái chết, vì nó chia cắt con người khỏi tất cả mọi thứ mà chúng ta đang làm, mơ ước và khát khao cho mình cũng như cho người khác. Vậy con người còn gì sau khi đã rời bỏ cuộc đời này, phải chăng mọi sự chấm dứt từ đây!

Bộ phim Departures(Đưa Tiễn) với những hình ảnh xúc động về người quá cố và nghĩa cử của những người còn sống dành cho họ, cùng với nhạc nền nhẹ nhàng của bài hát Memory đôi lúc đã làm mắt tôi mờ đi vì những giọt nước mắt cứ lăn dài trên má. Tôi nhận ra rằng, cái chết chính là một phần cuộc sống, nó như một cánh cửa để tôi bước vào một thế giới mới.

Trong cuộc sống, chúng ta có nhiều cách để nói “giảm” đi về cái chết như: Băng hà, nhắm mắt xuôi tay, về bên kia thế giới, hay an giấc ngàn thu… nhưng cho dù nói thế nào đi nữa, cái chết vẫn là giới hạn lớn nhất của thân phận con người mà mỗi chúng ta không thể né tránh. Một khi đã sinh ra, nghĩa là sẽ có ngày chúng ta sẽ rời bỏ cuộc đời này.

Thế nhưng, tôi vẫn không ngừng tự hỏi bản thân, không biết rằng một người khi đã nhắm mắt xuôi tay, họ mong ước gì nơi những người còn sống? Thật sự tôi không biết, nhưng tôi nghĩ rằng, có lẽ họ ước mong có ai đó chạm đến họ, như một lời cầu chúc cho chuyến đi “mới” của họ được bình an và giúp họ có được sự ấm áp cho chuyến hành trình dài sau cùng này.

Vâng! Có thể nói, đụng chạm là cử chỉ rõ nét để nói rằng: Tôi yêu bạn. Ở đây, tôi không chỉ nói đến những đụng chạm thuần tính xác thịt, nhưng là sự đụng chạm của một tình yêu cao đẹp, cảm thông, đồng cảm và nâng đỡ. Quả thật, không chỉ khi tôi hạnh phúc, nhưng cả những lúc thất vọng, cô đơn và lạc lối, tôi vẫn cần lắm một bàn tay nắm lấy tay tôi, để nâng tôi đứng dậy và cùng bước với tôi. Chính lúc ấy, sẽ giúp tôi tìm thấy ý nghĩa và hạnh phúc trong cuộc sống này và xua đi sự thất vọng đang bủa vây quanh tôi. Điều này càng có ý nghĩa lớn hơn khi con người ta ra đi lần cuối. Tôi chợt nhớ lại một kinh nghiệm với bà ngoại thân yêu của tôi. Vào một ngày đẹp trời cuối tháng 10, cách đây 10 năm về trước, khi đang học xa nhà, tôi nhận được tin ngoại mất, lúc ấy dường như có một bóng tối lớn bao phủ lấy tâm hồn tôi, và nước mắt chảy tràn trên khóe mắt tôi – tôi thật sự đau buồn. Trở về gia đình, tôi đến bên quan tài và đưa tay chạm vào má ngoại, tôi thấy ngoại như mỉm cười và chào tôi lần cuối, trông ngoại thật bình an trong giây phút ấy. Kinh nghiệm này luôn ở mãi trong tâm trí tôi, nó làm cho hình bóng ngoại, những lời chia sẻ, cử chỉ yêu thương mà ngoại dành cho tôi luôn sống mãi trong tâm trí tôi. Điều này không chỉ giúp tôi nhận ra sự giới hạn của phận người, nhưng còn cảm nhận được một sự thiêng liêng nơi cuộc sống của con người ngay cả lúc chết.  

Có thể nói, một cách nào đó, chính sự giới hạn đã nối kết con người lại với nhau và giúp nhận ra chúng ta cần đến nhau. Một lời thoại trong phim làm tôi suy nghĩ nhiều: “Món đồ cuối cùng chúng ta cần lại được mua bởi người khác – chiếc áo quan”. Có lẽ cuộc sống thật trớ trêu thay, suốt cuộc đời chúng ta bôn ba khắp mọi nơi, làm điều này điều nọ cho mình và cho cả người khác, nhưng khi nhắm mắt, chúng ta lại không tự mình lo những “hành trang” cần thiết cho chính chuyến đi sau cùng mình. Tuy vậy, điều đó lại làm cho con người ta cần đến nhau, dù sống hay chết. Nhất là trong lúc mà chúng ta không làm được điều gì khác ngoài nằm im bất động trước mặt mọi người.

Cảm ơn đời mỗi sớm mai thức dậy, dù biết rằng có một ngày tôi sẽ phải giã từ cuộc sống này, nhưng đó cũng là dấu chỉ để tôi cố gắng hơn. Mỗi giây phút được sống là món quà quý báu nhất mà cuộc đời này mang lại cho tôi.

Hãy vượt qua những giới hạn, cho dù là cái chết, để đụng chạm và gởi đi thông điệp yêu thương cho những người thân và những ai sống quanh bạn.

Paul Khuê, S.J.

 Lời bài hát Memory

Midnight, Not a sound from the pavement

Has the moon lost her memory?

She is smiling alone

In the lamplight

The withered leaves collect at my feet

And the wind begins to moan

Memory, All alone in the moonlight

I can smile at the old days

I was beautiful then

I remember

The time I knew what happiness was

Let the memory live again

Every street lamp

Seems to beat

A fatalistic warning

Someone mutters

And a street lamp gutters

And soon it will be morning

Daylight, I must wait for the sunrise

I must think of a new life

And I mustn't give in

When the dawn comes

Tonight will be a memory too

And a new day will begin

Burnt out ends of smoky days

The stale cold smell of morning

The street lamp dies

Another night is over

Another day is dawning

Touch me, It's so easy to leave me

All alone with my memory

Of my days in the sun

If you touch me

You'll understand what happiness is

Look a new day has begun...

 Lời dịch

Đã nửa đêm, thật thanh bình và tĩnh lặng 

Phải nàng Trăng đã đánh mất những hồi ức của riêng mình 

Nàng ấy đang cười, một mình nàng cô độc 

Tỏa những ánh sáng dịu êm nhưng sao giả dối 

Những chiếc lá héo úa rụng cành 

Cuốn theo từng tiếng rên rỉ của gió 

Những hồi ức, tất cả đều cô đơn trong ánh trăng 

Và tôi cười khi hồi tưởng những ngày tháng xưa 

Tôi đã sống thật đẹp và tôi nhớ 

Khi lần đầu tôi biết thế nào là hạnh phúc 

Kí ức xưa bỗng trỗi dậy trong tim 

Dường như những chiếc đèn trên phố 

Cũng vang lên tiếng đập của số mệnh (câu này không chắc lắm) 

Tiếng ai đó thì thầm 

Ánh đèn chảy dài trên các phố 

Trời sắp sáng. 

Ánh sáng ban ngày, tôi đợi khi bình minh lên 

Tôi hi vọng vào một cuộc sống mới 

Khi mặt trời thức dậy vào mỗi sớm mai 

Đêm hôm qua sẽ trở thành hồi ức 

Một ngày mới sẽ bắt đầu 

Đốt cháy hết những ngày đầy ám khói 

Đốt hết cả những ngày lạnh lẽo 

Đèn phố vụt tắt và một đêm mới đã qua 

Một ngày mới lại bắt đầu. 

Hãy chạm vào tôi, thật dễ dàng để rời khỏi tôi 

Để tôi một mình cô đơn với những hồi ức ấy 

Hãy chạm vào tôi và bạn sẽ hiểu hạnh phúc là gì 

Một ngày mới tươi đẹp lại bắt đầu...